Bên trong thực vật chứa nhiều nguyên tố khoáng có trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Tuy nhiên chỉ có 16 nguyên tố C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg, Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo là những nguyên tố khoáng thiết yếu đối với sự sinh trưởng, phát triển của mọi loại cây trồng, chỉ cần thiếu một trong số chúng thì cây sẽ không phát triển bình thường, dẫn tới những chứng bệnh đặc trưng ảnh hưởng tới sức khỏe và năng suất của cây trồng.
Các nguyên tố khoáng thiết yếu được chia thành 3 loại:
– Các nguyên tố khoáng đa lượng C (carbon), H (hidro), O (oxi) có nhiều trong đất, nước và không khí nên thường không cần bổ sung thêm các nguyên tố khoáng này cho cây trồng.
Đây là nhóm các nguyên tố khoáng thiết yếu mà cây trồng cần nhiều bao gồm: N (đạm), P (lân), K (kali)
Mua hạt giống rau củ, cây ăn trái Việt Nam ở Mỹ tại đây!
*Vai trò
– Đạm là chất dinh dưỡng rất cần thiết và rất quan trọng đối với cây trồng, đạm cần cho cây trong suốt quá trình sinh trưởng đặc biệt là giai đoạn cây tăng trưởng mạnh, rất cần cho các loại cây ăn lá. Đạm là thành phần chính tham gia vào thành phần chính của clorophin, protit, các axit amin, các enzym và nhiều loại vitamin trong cây. Đạm thúc đẩy cây tăng trưởng, đâm nhiều chồi, cành lá, làm lá có kích thước to, màu xanh, lá quang hợp mạnh do đó làm tăng năng suất.
*Biểu hiện
– Khi thiếu đạm, cây sinh trưởng phát triển kém, diệp lục không hình thành, lá chuyển màu vàng, đẻ nhánh và phân cành kém, hoạt động quang hợp và tích lũy giảm sút nghiêm trọng, dẫn tới suy giảm năng suất.
– Khi thừa đạm, sẽ làm cây trồng sinh trưởng quá mạnh, thân lá tăng trưởng nhanh trong khi mô cơ giới kém nên cây rất yếu, dễ đổ, dễ bị sâu bệnh tấn công. Ngoài ra sự dư thừa đạm trong sản phẩm cây trồng (đặc biệt là rau xanh) còn gây tác hại lớn tới sức khỏe con người.
*Vai trò
– Lân là chất dinh dưỡng rất quan trọng trong chu kì sống của cây trồng. Lân có trong thành phần của nhân tế bào, rất cần cho sự hình thành các bộ phận mới của cây. Nguyên tố khoáng này tham gia vào thành phần các enzym, các protein, tham gia vào quá trình tổng hợp các axit amin. Lân kích thích sự phát triển bộ rễ, làm rễ ăn sâu vào trong đất và lan rộng ra xung quanh làm cho cây hút được nhiều chất dinh dưỡng. Kích thích quá trình đẻ nhánh, nảy chồi, thúc đẩy cây ra hoa kết quả sớm và đậu nhiều quả. Lân làm tăng đặc tính chống chịu của cây đối với các yếu tố không thuận lợi, chống đổ ngã, chống rét, chống hạn, chịu độ chua của đất, chống một số loại sâu bệnh hại,…
*Biểu hiện
– Khi thiếu lân, lá cây ban đầu có màu xanh đậm, sau chuyển màu vàng (ở cây rau, ngô, cà chua… thường sẽ chuyển màu tím), hiện tượng này bắt đầu từ các lá phía dưới, từ mép lá vào trong. Cây trồng thiếu lân sẽ làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, làm lá nhỏ, hẹp, phân nhánh ít, trổ hoa chậm, quả nhỏ lâu chín, nhiều hạt và hạt lép, giảm năng suất cây trồng.
– Thừa lân không có biểu hiện gây hại như thừa đạm vì lân thuộc loại nguyên tố linh động, nó có khả năng vận chuyển từ bộ phận già sang bộ phận còn non.
*Vai trò
– Kali có vai trò chủ yếu trong việc chuyển hoá năng lượng trong quá trình đồng hoá các chất trong cây. Nguyên tố thiết yếu này làm cho cây cứng chắc, ít đổ ngã, tăng cường khả năng chịu úng, chịu hạn, chịu rét, làm cho cây ra nhiều nhánh, nhiều lá. Kali làm tăng lượng đường trong quả làm cho màu sắc quả đẹp tươi, hương vị quả thơm và làm tăng khả năng bảo quản tự nhiên, làm tăng tinh bột trong các loại củ. Kali cần thiết cho mọi loại cây trồng, nhưng quan trọng nhất đối với nhóm cây chứa nhiều đường hay tinh bột như các loại cây ăn quả, lúa, ngô, mía, khoai tây…
*Biểu hiện
– Biểu hiện đặc trưng của cây trồng thiếu kali là lá hẹp, ngắn, xuất hiện các chấm đỏ, lá dễ héo rũ và khô, mép lá nhạt dần và có gợn sóng. Cây mềm yếu, dễ bị lụi, gãy đổ, dễ bị sâu bệnh tấn công. Cây sẽ chậm ra hoa, hoa nhỏ, màu sắc không tươi và dễ bị dập nát.
– Đây là các chất dinh dưỡng khoáng thiết yếu mà cây trồng cần ở mức trung bình bao gồm: S (lưu huỳnh), Ca (canxi), Mg (magiê). Mặc dù số lượng cây trồng cần không lớn như N, P, K nhưng các nguyên tố khoáng trung lượng (S, Ca, Mg) là những chất có vai trò vô cùng thiết yếu đối với cây trồng.
*Vai trò
– Được coi là yếu tố dinh dưỡng thứ 4 của cây trồng sau đạm, lân và kali. Lưu huỳnh tham gia trong thành phần của các axit amin, protein và vitamin, trong đó có axit amin không thể thay thế như methionin. Lưu huỳnh còn có trong thành phần của men coenzym A xúc tiến nhiều quá trình sinh lý trong cây như quang hợp, hô hấp và sự cố định đạm của vi sinh vật cộng sinh. Lưu huỳnh đóng vai trò quyết định trong việc tạo thành các chất tinh dầu và tạo mùi vị cho các cây rau thơm như hành, tỏi, rau húng, tía tô, rau ngò… Nó còn là chất cần thiết cho sự hình thành chất diệp lục, thúc đẩy quá trình phát triển và chín của quả và hạt. Ngoài ra, khi cây trồng hút lưu huỳnh ở dạng muối SO42- có trong đất qua rễ và SO2 trong không khí qua lá còn góp phần làm sạch môi trường.
*Biểu hiện
– Cây thiếu lưu huỳnh có biểu hiện giống như thiếu đạm, lá vàng, cây thấp bé, chồi kém phát triển, tuy nhiên khác với thiếu đạm là hiện tượng vàng lá xuất hiện ở các lá non trước các lá trưởng thành và lá già. Khi cây thiếu lưu huỳnh, gân lá xanh, sau đó mới chuyển vàng. Kèm theo những tổn thương trước hết ở phần ngọn và lá non, cộng với sự xuất hiện các vết chấm đỏ trên lá do mô tế bào chết.
– Khi thừa lưu huỳnh thì cây trồng biểu hiện lá nhỏ, đôi khi bị cháy lá.
*Vai trò
– Là một khoáng chất nằm trong thành phần của màng tế bào cây nên rất cần thiết cho sự hình thành tế bào mới và làm màng tế bào ổn định, vững chắc. Canxi còn cần cho sự hình thành và phát triển của rễ cây. Đặc biệt canxi có vai trò như một chất giải độc do trung hòa bớt các axit hữu cơ trong cây và hạn chế độc hại khi dư thừa một số muối như K+, NH4+. Nó cũng cần thiết cho sự đồng hóa đạm nitrat và vận chuyển gluxit từ tế bào đến các bộ phận dự trữ của cây.
Mua hạt giống rau củ, cây ăn trái Việt Nam ở Mỹ tại đây!
– Canxi giúp cây chịu úng tốt hơn do làm giảm độ thấm của tế bào và việc hút nước của cây. Ngoài ra, canxi có trong vôi còn có tác dụng cải tạo đất, giảm độ chua mặn (pH) và tăng cường độ phì nhiêu của đất, giúp cho cây sinh trưởng tốt.
*Biểu hiện
– Khi thiếu Canxi thì đỉnh chồi non và chóp rễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do các mô phân sinh ngừng phân chia, sinh trưởng bị ức chế. Triệu chứng đặc trưng của cây thiếu canxi là quả nứt vỡ, các lá mới ra bị dị dạng, hai bên mép lá sẽ chuyển dần sang màu bạc trắng, sau đó hóa đen rồi uống cong và xoắn lại, rễ kém phát triển, trên thân cây thường xuất hiện rễ phụ, lông hút. Thiếu canxi dẫn tới thân cây mềm yếu, hoa rụng, nếu thiếu nặng thì đỉnh chồi non có thể bị khô.
– Thừa canxi sẽ dẫn đến môi trường đất tăng độ pH (độ kiềm), khiến cây trồng chậm phát triển.
*Vai trò
– Magie là thành phần cấu tạo chất diệp lục nên giữ vai trò quan trọng trong quá trình quang hợp và tổng hợp chất gluxit trong cây. Magie tham gia trong thành phần của nhiều loại enzyme, đặc biệt các chất xúc tác sinh học chuyển hóa năng lượng, đồng hóa lân, tổng hợp protein và lipit. Magie giữ cho độ pH trong tế bào cây ở phạm vi thích hợp, tăng sức trương của tế bào nên ổn định cân bằng nước, tạo điều kiện cho các quá trình sinh học trong tế bào xảy ra bình thường.
*Biểu hiện
– Thiếu magie lá cây sẽ mất màu xanh bình thường và xuất hiện các đốm vàng, mép lá cong lên, thiếu nặng cây có thể bị chết khô. Thiếu magie làm chậm quá trình ra hoa, cây thường bị vàng lá do thiếu diệp lục. Triệu chứng điển hình là các gân lá còn xanh trong khi phần thịt lá đã biến vàng dọc theo gân . Xuất hiện các mô hoại tử thường từ các lá phía dưới, lá trưởng thành lên lá non, vì magie là nguyên tố linh động, cây có thể dùng lại từ các lá già.
– Nếu dư thừa magiê sẽ làm thiếu kali.
– Đây là các chất dinh dưỡng khoáng thiết yếu mà cây trồng cần với số lượng ít, nhưng rất quan trọng bao gồm các nguyên tố: Zn (kẽm), Fe (sắt), Cu (đồng), Mn (mangan), B (bo), Mo (molypden), Cl (Clo).
*Vai trò
– Nguyên tố Zn tham gia hoạt hóa khoảng 70 enzym của nhiều hoạt động sinh lý, sinh hóa của cây . Kẽm được coi như là một trong các nguyên tố vi lượng đầu tiên cần thiết cho cây trồng. Nó thường là một nguyên tố hạn chế năng suất cây trồng. Tuy nó chỉ được sử dụng với liều lượng rất nhỏ nhưng để có năng suất cao không thể không có nó. Kẽm hỗ trợ cho sự tổng hợp các chất sinh trưởng và các hệ thống enzym và cần thiết cho sự tăng cường một số phản ứng trao đổi chất trong cây. Nó cần thiết cho việc sản xuất ra chất diệp lục và các hydratcarbon.
*Biểu hiện
– Thiếu Zn sẽ gây rối loạn trao đổi chất trong cây nên ức chế sinh trưởng, lá cây bị biến dạng, xuất hiện các khoảng trắng, ngắn, nhỏ và xoăn, đốt ngắn và biến dạng. Sự thiếu kẽm ở cây bắp gọi là bệnh “đọt trắng” vì rằng lá non chuyển sang trắng hoặc vàng sáng. Lá bắp có thể phát triển những dải vàng rộng (bạc lá) trên một mặt hoặc cả 2 mặt sát đường gân trung tâm. Một số triệu chứng khác như bệnh “lá nhỏ” ở cây ăn trái hay đình trệ sinh trưởng ở cây bắp và cây đậu.
*Vai trò
– Đồng cần thiết cho sự hình thành diệp lục và làm xúc tác cho một số phản ứng khác trong cây, nhưng thường không tham gia vào thành phần của chúng. Những cây trồng thiếu đồng có thể không trổ hoa hoặc không hình thành được hạt.
*Biểu hiện
– Nhiều loại cây rau biểu hiện thiếu đồng với lá thiếu sức trương, rủ xuống và có màu xanh, chuyển sang quầng màu da trời tối trước khi trở nên bạc lá, biến cong và cây không ra hoa được.
– Hiện tượng thiếu đồng thường xảy ra trên những vùng đất có độ ẩm cao, ngập úng. Cây trồng thiếu đồng thường hay có hiện tượng chảy gôm, chảy nhựa (rất hay xảy ra ở cây ăn quả), kèm theo các vết hoại tử trên lá hay quả.
*Vai trò
– Sắt là chất xúc tác để hình thành nên diệp lục và hoạt động như là một chất mang oxy. Nó cũng giúp hình thành nên một số hệ thống enzym hô hấp.
*Biểu hiện
– Thiếu sắt gây ra hiện tượng mầu xanh lá cây nhợt nhạt (bạc lá) với sự phân biệt rõ ràng giữa những gân lá mầu xanh và khoảng giữa mầu vàng. Vì Sắt không được vận chuyển giữa các bộ phận trong cây nên biểu hiện thiếu trước tiên xuất hiện ở các lá non gần đỉnh sinh trưởng (đỉnh ngọn) của cây.
– Thiếu sắt nặng có thể chuyển toàn bộ cây thành màu vàng tới trắng bợt, lá cây thiếu sắt sẽ chuyển từ màu xanh sang vàng hay trắng ở phần thịt lá, trong khi gân lá vẫn còn xanh. Sự thiếu sắt có thể xảy ra do sự thiếu cân bằng với các nguyên tố khoáng khác như Mo (molypden), Cu (đồng) hay Mn (mangan).
*Vai trò
– Boron cần thiết cho sự nẩy mầm của hạt phấn hoa, sự tăng trưởng của ống phấn, cần thiết cho sự hình thành của thành tế bào và hạt giống. Boron cũng hình thành nên các phức chất đường/borat có liên quan tới sự vận chuyển đường và đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành protein. Boron tác động trực tiếp đến quá trình phân hóa tế bào, trao đổi hocmon, trao đổi đạm, nước và chất khoáng khác, ảnh hưởng rõ rệt nhất của B là tới mô phân sinh ở đỉnh sinh trưởng và quá trình phân hóa hoa, thụ phấn, thụ tinh, hình thành quả.
*Biểu hiện
– Khi thiếu nguyên tố khoáng Boron sẽ dẫn đến chồi ngọn bị chết, các chồi thứ cấp mọc thành chùm cũng chết dần, hoa không hình thành, tỷ lệ đậu quả kém, quả dễ rụng, rễ sinh trưởng kém, lá bị dày lên.
*Vai trò
– Molypden cần cho sự tổng hợp và hoạt động của enzym khử nitrat. Loại enzym này khử nitrat thành ammonium trong cây. Molypden có vai trò sống còn trong việc tổng hợp đạm cộng sinh bởi vi khuẩn rhizobia trong nốt sần cây họ đậu. Molypden cũng cần thiết cho việc chuyển hóa lân từ dạng vô cơ sang hữu cơ trong cây.
*Biểu hiện
– Thiếu Mo sẽ ức chế dinh dưỡng đạm của cây trồng , đặc biệt của các cây họ đậu . Hiện tượng thiếu molypden có biểu hiện chung như vàng lá và đình trệ sinh tưởng. Sự thiếu hụt molypden có thể gây ra triệu chứng thiếu đạm trong các cây họ đậu như đậu tương, cỏ alfalfa, vì vi sinh vật trong đất phải có molypden để cố định nitơ từ không khí. Molypden trở nên hữu dụng nhiều khi pH tăng, điều đó ngược lại với đa số vi lượng khác. Chính vì điều này nên hiện tượng thiếu Mo thường xảy ra ở đất bị phèn, chua.
*Vai trò
– Mangan là thành phần của các hệ thống enzyme trong cây. Nó hoạt hóa một số phản ứng trao đổi chất quan trọng trong cây và có vai trò trực tiếp trong quang hợp, bằng cách hỗ trợ sự tổng hợp diệp lục. Mangan tăng cường sự chín và sự nảy mầm của hạt khi nó làm tăng sự hữu dụng của lân và canxi.
*Biểu hiện
– Cũng như sắt, mangan không được tái sử dụng trong cây nên hiện tượng thiếu sẽ bắt đầu từ những lá non, với màu vàng giữa những gân lá, và đôi khi xuất hiện nhiều đốm nâu đen.
– Triệu chứng điển hình khi cây thiếu Mn là phần gân lá và mạch dẫn biến vàng, nhìn toàn bộ lá có màu xanh sáng, về sau xuất hiện các đốm vàng ở phần thịt lá và phát triển thành các vết hoại tử trên lá. Hiện tượng thiếu mangan thường xảy ra ở những loại đất giàu hữu cơ, hay trên những loại đất trung tính hoặc hơi kiềm. Mặc dù hiện tượng thiếu mangan thường đi với đất có pH cao, nhưng nó cũng có thể gây ra bởi sự mất cân bằng với các dinh dưỡng khác như canxi, magie và sắt. Hiện tượng thiếu thường xảy ra rõ nét khi điều kiện thời tiết lạnh và đất úng nước, triệu chứng sẽ mất đi khi thời tiết ấm trở lại và đất khô ráo.
*Vai trò
– Clo là nguyên tố vi lượng sống còn cho cây trồng, đặc biệt đối với cây cọ và cây dừa. Clo tham gia vào các phản ứng năng lượng trong cây, tham gia vào sự bẻ gãy phân tử nước với sự hiện hữu của ánh sáng mặt trời và hoạt hóa một số hệ thống enzym . Nó cũng tham gia vào quá trình vận chuyển một số ion như canxi, magie, kali ở trong cây, điều hòa hoạt động của những tế bào bảo vệ khí khổng, do đó kiểm soát được sự bốc thoát hơi nước.
*Biểu hiện
– Thiếu clo dẫn dến tình trạng chuyển màu ở lá cây. Từ phần đỉnh ngọn, lá cây héo dần, chuyển sang vàng, nâu đồng rồi chết.
Mong rằng bài viết trên đây có thể giúp được các bác nông dân, các anh chị đam mê trồng cây tại Mỹ có thể trồng và chăm sóc vườn rau, vườn cây của mình được phát triển tốt nhất. Anh chị cần mua các loại hạt giống rau củ, cây ăn trái Việt Nam tại Mỹ giá rẻ có thể đặt mua tại đây!
Leave information, we will be in touch to assist you
